U.S. Preventive Services Task Force – niezale偶na organizacja ekspercka korzystaj膮ca ze wsparcia rz膮dowego – na swojej
stronie internetowej opublikowa艂a projekt nowych wytycznych (do publicznego komentowania) odno艣nie do
bada艅 przesiewowych w kierunku raka piersi. Podobnie jak w poprzednich rekomendacjach z roku 2009 USPSTF zaleci艂a wykonywanie bada艅 mammograficznych u kobiet w wieku
50–74 lat co 2 lata (stopie艅 zalece艅 B). U starszych kobiet (>75 lat) USPSTF, ze wzgl臋du na brak wystarczaj膮cych danych,
nie wyda艂a jednoznacznych zalece艅 (pro lub contra – stopie艅 zalece艅 C).
USPSTF podtrzyma艂a swoj膮 opini臋 (we wszystkich przypadkach opracowan膮 na podstawie wnikliwej analizy danych pochodz膮cych
z najbardziej wiarygodnych bada艅 naukowych) zindywidualizowanego post臋powania profilaktycznego u m艂odszych kobiet w wieku
40–49 lat. Podkre艣lono, 偶e zysk netto (korzy艣ci vs szkody zdrowotne) z wykonywania profilaktycznych bada艅 mammograficznych
jest u tych kobiet niewielki. Nie oznacza to, 偶e eksperci s膮 przeciwni wykonywaniu bada艅 profilaktycznych w tej grupie
wiekowej, ale zaznaczaj膮, 偶e kobiety powinny rozwa偶y膰 istotny, ale ma艂y, korzystny efekt (niewielkie zmniejszenie liczby
zgon贸w z powodu raka piersi) w kontek艣cie znacz膮cych i o wiele cz臋艣ciej wyst臋puj膮cych niekorzystnych zdarze艅 (m.in.
przediagnozowanie i niepotrzebna terapia, stres zwi膮zany z uzyskaniem wynik贸w fa艂szywie dodatnich).
Nie ustalono, ze wzgl臋du na brak wystarczaj膮cych, wiarygodnych danych klinicznych, znaczenia wykonywania uzupe艂niaj膮cych
standardow膮 mammografi臋 innych bada艅 diagnostycznych (m.in. badania ultrasonograficznego, tomografii rezonansu magnetycznego,
tomosyntezy) u kobiet ze wszystkich grup wiekowych, z g臋st膮 budow膮 piersi, ale z prawid艂owym wynikiem badania podstawowego.
USPSTF zdecydowanie zach臋ca do podj臋cia rzetelnych bada艅 klinicznych maj膮cych na celu ustalenie wp艂ywu stosowania tych
technik na zmniejszenie liczby zgon贸w z powodu raka piersi.
Rekomendacje USPSTF dotycz膮 bezobjawowych kobiet, niechoruj膮cych dot膮d na raka piersi, bez predyspozycji rodzinnych lub
genetycznych.
Podobnie jak przed 6 laty, obecny projekt wzbudzi艂 kontrowersje w 艣rodowisku lekarskim, a niekt贸rzy z jego przedstawicieli
zarzucili ekspertom USPSTF brak podstawowych kompetencji do wydawania opinii lekarskiej i 艣wiadome nara偶anie kobiet na ryzyko
wyst膮pienia raka piersi (u m艂odszych kobiet oraz w przypadku 2-letniego interwa艂u pomi臋dzy profilaktycznymi badaniami
mammograficznymi).
Zalecenia USPSTF rzeczywi艣cie r贸偶ni膮 si臋 w tre艣ci od wi臋kszo艣ci wytycznych czo艂owych towarzystw klinicznych w USA
(m.in. American College of Physicians, American Congress of Obstetricians and Gynecologists czy American College of Radiology), w
kt贸rych lekarzom rekomenduje si臋 coroczn膮 profilaktyczn膮 mammografi臋 u kobiet ju偶 od 40. roku 偶ycia.
Jednak USPSTF wypracowuje swoje stanowisko analizuj膮c wszystkie dost臋pne wiarygodne dane z dobrze zaplanowanych bada艅
klinicznych. Dane te m.in. wskazuj膮, 偶e najwi臋ksz膮 korzy艣膰 z profilaktycznych bada艅 mammograficznych czerpi膮 kobiety w
wieku 60–69 lat (21 mniej zgon贸w z powodu raka piersi na 10 000 kobiet w ci膮gu 10 lat), a najmniejsz膮 kobiety przed 50.
rokiem 偶ycia (4 zgony/10 000 kobiet/10 lat). Analiza niekorzystnych zdarze艅 zwi膮zanych z mammografi膮 wykazuje, 偶e wska藕nik
odsetek fa艂szywie dodatnich wynik贸w maleje wraz z wiekiem (najwi臋kszy u kobiet m艂odych – 12%, najmniejszy u kobiet wieku
70–74 lat – ok. 7%), zmniejsza si臋 r贸wnie偶 liczba biopsji koniecznych do wykrycia jednego inwazyjnego raka piersi (100/10
000 kobiet w wieku 49–49 lat, 30/10 000 kobiet w grupach 60–69 lat i 70–74 lat).
Interesuj膮ce jest r贸wnie偶 por贸wnanie 10-letniego skumulowanego prawdopodobie艅stwa wyst膮pienia fa艂szywie dodatniego
wyniku mammografii lub zb臋dnej biopsji w przypadku rozpocz臋cia przesiewowych bada艅 mammograficznych corocznych lub co 2 lata u
kobiet w wieku 40 lub 50 lat. W obu grupach wiekowych 2-letni interwa艂 pomi臋dzy badaniami w por贸wnaniu z coroczn膮
mammografi膮 powoduje zmniejszenie o 30–40% wyst膮pienie obu niekorzystnych zdarze艅. |