|
Wskazania do ci臋cia cesarskiego |
Ci臋cie cesarskie jest operacj膮 stosowan膮 w celu ochrony zar贸wno matki,
jak i p艂odu przed przewidywanymi powik艂aniami porodu drogami natury.
Wsp贸艂czesne metody operacyjne i rozw贸j nowych metod anestezjologicznych
przyczyni艂y si臋 do obni偶enia 艣miertelno艣ci matek i noworodk贸w. Cz臋sto艣膰
ci臋膰 cesarskich na 艣wiecie osi膮ga warto艣膰 oko艂o 10-20%.Ci臋cie cesarskie wykonywane pocz膮tkowo w celu ratowania 偶ycia matki przekszta艂ci艂o si臋 w zabieg nie tylko maj膮cy na celu urodzenie 偶ywego dziecka, ale w post臋powanie zmniejszaj膮ce zachorowalno艣膰 oko艂oporodow膮 i eliminowanie r贸偶nych konsekwencji zwi膮zanych z powik艂aniami porodowymi.
Obserwowana w ostatnich latach na ca艂ym 艣wiecie, w tym r贸wnie偶 w Polsce, tendencja wzrostowa do operacyjnego rozwi膮zywania ci膮偶y wi膮偶e si臋 艣ci艣le z rozszerzeniem wskaza艅 zar贸wno po艂o偶niczych jak i pozapo艂o偶niczych do ci臋cia cesarskiego. Wiele chorych dziewcz膮t i kobiet, kt贸re przed laty nie osi膮ga艂y wieku rozrodczego lub by艂y niep艂odne obecnie zachodzi w ci膮偶臋 i rodzi dzieci. Gwa艂towny rozw贸j metod diagnostycz- no-leczniczych i post臋p jaki dokona艂 si臋 w wielu dyscyplinach medycznych sprawi艂, 偶e coraz cz臋艣ciej po艂o偶nik styka si臋 z problematycznymi przypadkami i staje przed konieczno艣ci膮 wyboru w艂a艣ciwego sposobu prowadzenia porodu, kt贸rego cz臋sto jedyn膮 alternatyw膮 jest ci臋cie cesarskie. Zwi臋kszaj膮cy si臋 odsetek ci膮偶 zako艅czonych operacj膮 ci臋cia cesarskiego spowodowany jest przede wszystkim post臋pem w monitorowaniu przebiegu ci膮偶y i porodu i mo偶liwo艣ciom szybszego wychwytywania lub przewidywania wyst膮pienia nieprawid艂owo艣ci.
Najcz臋艣ciej spotykane wskazania do ci臋cia cesarskiego to:
Wskazania ze strony matki
1. Wady anatomiczne miednicy – nadmierne wyd艂u偶enie b膮d藕 zw臋偶enie miednicy. Przed porodem konieczne jest wykonanie pomiaru wymiar贸w miednicy
2. Rzucawka lub stan przedrzucawkowy
3. Stan po ci臋ciu cesarskim
4. Schorzenia internistyczne (niewydolno艣膰 serca III lub IV wg NYHA, niewydolno艣膰 nerek)
5. Przebyte operacje dr贸g rodnych (np. wyci臋cie mi臋艣niak贸w macicy)
6. Infekcje dr贸g rodnych wirusem Herpes
7. Guzy w miednicy mniejszej (mi臋艣niaki itp.)
Wskazania ze strony p艂odu
1. Po艂o偶enie miednicowe, g艂贸wnie w przypadku zbyt w膮skiej miednicy, w razie przedwczesnego odp艂yni臋cia w贸d p艂odowych, przed艂u偶enia porodu lub u pierwor贸dki
2. Po艂o偶enie poprzeczne p艂odu
3. U艂o偶enie odgi臋ciowe, czo艂owe lub twarzowe
4. P贸藕ne deceleracje lub utrzymuj膮ca si臋 bradykardia
Wskazania ze strony matki i p艂odu
1. 艁o偶ysko przoduj膮ce centralnie lub brze偶nie (przy znacznym krwawieniu)
2. Przedwczesne odklejenie 艂o偶yska w trakcie ci膮偶y lub w pocz膮tkowej fazie porodu
3. Wypadni臋cie p臋powiny
4. Przenoszenie p艂odu
5. Urodzenie poprzednio martwego p艂odu
Planowe czy nag艂e?
Czasem wiadomo ju偶 na pocz膮tku ci膮偶y, 偶e zako艅czy si臋 ona cesarskim ci臋ciem. Mo偶na to przewidzie膰, gdy jaka艣 wada budowy miednicy matki lub znana wcze艣niej jej choroba uniemo偶liwia por贸d drogami natury i pozwala zaplanowa膰 ci臋cie. Planowe ci臋cie wykonuje si臋 tak偶e przy 艂o偶ysku przoduj膮cym, kt贸re zagradza dziecku drog臋 na 艣wiat i grozi krwotokiem oraz przy po艂o偶eniu poprzecznym dziecka. W takich przypadkach spos贸b zako艅czenia ci膮偶y i data przeprowadzenia zabiegu s膮 znane ca艂e tygodnie wcze艣niej.
Niekt贸re zagro偶enia nie daj膮 si臋 przewidzie膰, ujawniaj膮 si臋 dopiero podczas porodu. Jedne - np. zaka偶enie wewn膮trzmaciczne czy brak post臋pu porodu - pozwalaj膮 rodzicom i personelowi szpitala przygotowa膰 si臋 do operacji. Inne objawiaj膮 si臋 nagle i dramatycznie (krwotok, wypadni臋cie p臋powiny, zaburzenia t臋tna) i nie pozostawiaj膮 czasu na przygotowanie ani wyja艣nienia. Liczy si臋 wtedy ka偶da minuta i operacja wykonywana jest natychmiast.
Niew膮tpliwie wp艂yw na zwi臋kszony odsetek wykonywanych ci臋膰 cesarskich i liberalizacj臋 wskaza艅 ma presja wywierana na po艂o偶nikach aby urodzone dzieci by艂y w dobrym stanie oraz mniejsza ilo艣膰 powik艂a艅 艣r贸d- i pooperacyjnych u matek dzi臋ki ci膮g艂emu post臋powi anestezjologii i antybiotykoterapii. Jednym z wyk艂adnik贸w s艂uszno艣ci tego post臋powania mo偶e by膰 spadek 艣miertelno艣ci oko艂oporodowej w wyniku dostarczania neonatologom bardziej warto艣ciowych i nieuszkodzonych noworodk贸w.
Na obecnym etapie rozwoju po艂o偶nictwa i wymog贸w stawianych przez spo艂ecze艅stwo po艂o偶nikowi ci臋cie cesarskie jest wskazane we wszystkich przypadkach gdy rozwi膮zanie drogami naturalnymi lub wyczekiwanie na por贸d mo偶e stanowi膰 potencjalne zagro偶enie dla p艂odu lub matki. Nale偶y jednak mie膰 艣wiadomo艣膰, 偶e por贸d operacyjny niesie dodatkowe zagro偶enie dla matki i znacznie d艂u偶szy okres rekonwalescencji.
W wyniku cz臋艣ciej wykonywanego w ostatnich latach ci臋cia cesarskiego 艣miertelno艣膰 oko艂oporodowa noworodk贸w uleg艂a zmniejszeniu z 20 promilli do 12 promilli.
|
