Powikłania

• zapalenie narządów miednicy mniejszej (pelvic inflammatory disease - PID)
• zapalenie okołowątrobowe (zespół Fitz-Hugha i Curtisa, perihepatitis)
• uszkodzenie jajowodów (niepłodność, ciąża pozamaciczna)
• przewlekły ból miednicy (zrosty)
• przeniesienie zakażenia na noworodka (zapalenie spojówek, zapalenie płuc)
• zapalenie jąder i najądrzy
• zapalenie spojówek u dorosłych
• nabyte drogą płciową reaktywne zapalenie stawów (zespół Reitera, częstszy u mężczyzn).

Czynniki ryzyka zakażenia

• wiek <25 lat
• nowy partner seksualny lub więcej niż 1 partner w ostatnich latach
• niestosowanie bariery antykoncepcyjnej (prezerwatywy)
• stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych
• kobiety poddane zabiegowi przerwania ciąży.
• niski poziom higieny osobistej. Kobiety zakażone chlamydiami i współżyjące bez prezerwatyw, mogą stać się rezerwuarem zakaźnym dla swoich partnerów

Częstość występowania infekcji Chlamydia trachomatis u ciężarnych oceniana jest na 1-3 %. Obraz kliniczny zakażenia ciężarnych Chlamydia trachomatis jest niejednolity. Stwierdzono, że infekcja Chlamydia trachomatis ma wpływ na wzrost częstości występowania przedwczesnego pęknięcia pęcherza płodowego, chorioamnionitis oraz porodu przedwczesnego połączonego z niską wagą urodzeniową noworodka. Podczas porodu, w wyniku infekcji szyjki macicy wywołanej przez Chlamydia trachomatis, dochodzi do zakażenia płodu co manifestuje się zapaleniem spojówek, atypowym zapaleniem płuc, zapaleniem ucha środkowego lub infekcją jamy nosowo-gardłowej noworodka.

Badania przesiewowe ciężarnej, w kierunku Chlamydia trachomatis, powinny być wykonywane podczas pierwszego rutynowego badania ciężarnej. Leczenie infekcji Chlamydia trachoma- tis powinno zostać rozpoczęte możliwie szybko po wykryciu patogenu. Podaje się standardowo Erytromycynę doustnie w dawce 4 x 500 mg przez 7 dni lub Amoksycylinę doustnie w dawce 3 x 500 mg przez 7-10 dni. Nie zaleca się leczenia u ciężarnych poniżej 14 tygodnia ciąży. Leczenie partnera ciężarnej, u której stwierdzono infekcję Chlamydia trachomatis jest obowiązkowe. W przypadku iniekcji rodzącej Chlamydia trachomatis należy obowiązkowo powiadomić neonatologa o zagrożeniu i poddać noworodka dokładnej obserwacji.

OBRAZ KLINICZNY I POWIKŁANIA OKOŁOPORODOWE

Coraz częściej zakażenia chlamydiami są rozpoznawane podczas poszukiwania przyczyny niemożności zajścia w ciążę lub jej donoszenia. Poprzez przemieszczanie się zakażenia, chlamydia trachomatis może być powodem stanów zapalnych szyjki macicy, jak również górnego odcinka wewnętrznych narządów płciowych np. jajowodów czy jajników. Przenoszeniu zakażenia z dolnych do górnych odcinków narządu rodnego sprzyjają np. irygacje pochwy, częste stany zapalne pochwy i inne. Przewlekłe i nawracające stany zapalne narządów miednicy mniejszej, jak również uszkodzenia błony śluzowej jajowodów wywołane chlamydiami mogą powodować liczne zrosty, ropnie lub też inne nieprawidłowości, zwiększając ryzyko niepłodności oraz ciąży pozamacicznej. Zakażenia endometrium mogą być natomiast przyczyną trudności w prawidłowej implantacji zapłodnionej komórki jajowej, zwiększając ryzyko poronień samoistnych. Zmniejsza się także szansa powodzenia zapłodnień pozaustrojowych. Zakażenie to dla kobiet w ciąży jest szczególnie niebezpieczne. Częściej bowiem zdarzają się takie powikłania ciąży jak przedwczesne pęknięcia pęcherza płodowego, poród przedwczesny, czy też hypotrofia płodu. Chlamydioza u ciężarnej jest groźna również ze względu na możliwość przeniesienia zakażenia na noworodka. Ryzyko takie sięga nawet 80%, przede wszystkim w przypadku zakażeń kanału szyjki macicy i porodzie drogą pochwową, choć znane są nieliczne przypadki zakażeń chlamydią u noworodków urodzonych drogą cięcia cesarskiego przy zachowanych wodach płodowych.Podczas porodu, w wyniku infekcji szyjki macicy wywołanej przez Chlamydia trachomatis, dochodzi do zakażenia płodu. Szacuje się, że w 10-50% przypadków ma miejsce zapalenie spojówek, natomiast w 11-18% atypowe zapalenie płuc noworodka. Obserwowane były także inne powikłania zakażeń Chlamydia trachomatis takie jak: zapalenie ucha środkowego (otitis media) i infekcje jamy nosowo-gardłowej noworodka. Dzieci matek zakażonych częściej rodzą się z niską masą urodzeniową. W okresie poporodowym u zakażonych kobiet częściej występują powikłania tj. zapalenie błony śluzowej macicy..

METODY WYKRYWANIA INFEKCJI CHLAMYDIA TRACHOMATIS

Z uwagi na częstość powikłań związanych z zakażeniem Chlamydia trachomatis wskazane jest wykonanie rutynowych badań screeningowych podczas ciąży.

Badania przesiewowe w kierunku Chlamydia trachomatis powinny być wykonywane już podczas pierwszego rutynowego badania ciężarnej. W przypadku wskazań ginekologicznych, za zgodą pacjentki, powtórnie można je wykonać między 30 i 34 tygodniem ciąży. Wymazy pobrane z szyjki macicy i cewki moczowej mogą służyć do zakażenia hodowli tkankowej, jak również do wykrywania antygenów Chlamydia trachomatis metodą EIA i IFT oraz do wykrywania DNA tych drobnoustrojów techniką hybrydyzacji lub specyficznej amplifikacji.

LECZENIE

Leczenie infekcji Chlamydia trachomatis powinno zostać rozpoczęte możliwie szybko po wykryciu patogenu . W przypadkach ostrych zakażeń niepowikłanych czas terapii powinien trwać średnio 7-10 dni. W zakażeniach przewlekłych leczenie należy przedłużyć do 14 dni, a w niektórych przypadkach nawet do 21 dni. Ze względów bezpieczeństwa nie zaleca się stosowania leków u pacjentek poniżej 14 tygodnia ciąży.

Badania kontrolne na obecność Chlamydia trachomatis, poleca się wykonać po trzech tygodniach od zakończenia leczenia. W przypadkach nawrotu zakażeń Chlamydia trachomatis zaleca się leczenie przez okres trzech tygodni.

Leczenie partnera seksualnego kobiet u których stwierdzono te drobnoustroje jest obowiązkowe, niezależnie od wykrycia u niego Chlamydia trachomatis.

Stwierdzenie zakażenia Chlamydia trachomatis u rodzącej nie wymaga profilaktycznego leczenia w czasie trwania porodu. Należy jednak obowiązkowo powiadomić neonatologa o zagrożeniu i poddać noworodka dokładnej obserwacji.

Profilaktyka zakażenia

Coraz wcześniejszy wiek rozpoczęcia życia seksualnego przez młodzież oraz nie w pełni wykształcony układ odpornościowy w tej grupie osób sprzyja szerzeniu się zakażeń chlamydialnych. Ograniczenie ilości partnerów seksualnych, jak również odpowiednie zabezpieczenie w postaci prezerwatywy znacznie ogranicza ryzyko zakażenia „podstępną” chlamydią. W przypadku nawet najmniejszego podejrzenia zakażenia wykonanie odpowiednich testów na obecność drobnoustroju jest bardzo ważne. Ma to istotne znaczenie nie tylko ze względu na to, iż osoby nieświadome zakażenia przyczyniają się do przenoszenia go na swoich partnerów seksualnych, ale również, w przypadku kobiet ciężarnych, na swoje dzieci. Przebycie zakażenia nie powoduję uodpornienia na tę chorobę.

Pomimo, że zakażenie chlamydia trachomatis uznawane jest za chorobę przenoszoną drogą płciową nie oznacza to, iż objawy chorobowe mogą pojawić się wyłącznie w obrębie narządu płciowego. Poprzez rozprzestrzenianie się bakterii możliwe jest ich wtargnięcie w różne narządy. Mogą one tam przebywać przez wiele lat i dawać odległe objawy, które bardzo często zostają przeoczone. Chlamydie mogą powodować bóle i zapalenia stawów, zmiany w układzie nerwowym, spadek odporności, różnego rodzaju schorzenia naczyń jak również astmę czy skłonności alergiczne. Rozprzestrzenienie się zakażenia może również być przyczyną zapalenia okołowatrobowego objawiającego się bólami brzucha, które najczęściej są kojarzone z zapaleniem pęcherzyka żółciowego lub trzustki. Liczba rozpoznawanych zakażeń chlamydia trachomatis z roku na rok znacznie wzrasta. Jest to wynik nie tyle rozprzestrzeniania się choroby, ale również coraz nowocześniejszych metod wykrywalności drobnoustroju, jak również lepszego dostępu do testów diagnostycznych.